De oplading van een begrip

#1 Big Bang – de technologie

Het begint allemaal met de presentatie van de Porsche 911 Turbo 3.0 in 1974 in Parijs. De 3-liter zescilinder boxermotor produceert dankzij de turbolader een vermogen van maar liefst 191 kW (260 pk). Een luxe krachtpatser met rijprestaties die tot dan toe voor een tot de openbare weg toegelaten seriemodel voor onmogelijk werden gehouden. Sindsdien is de turbo niet meer weg te denken uit het Porsche-aanbod. Elke generatie van het 911-topmodel ist krachtiger, sneller, efficiënter en nauwkeuriger tijdens het rijden. Maar er is absoluut geen sprake van een turbo-monocultuur. Sinds 1978 (voor het modeljaar 1979) houdt het merk Porsche de traditie in ere om een bestaand succesvol modelaanbod te toppen met een ‘turbo’-variant, of de motor nu voor- of achterin zit. In dat jaar presenteert Porsche de 924 Turbo als nieuw topmodel van de serie. De viercilinder motor onder de motorkap voor, de transmissie achterin (transaxle-principe) en de opklapbare koplampen komen overeen met de basismodellen. Vier rechthoekige openingen voor koude-luchtinlaten aan de voorkant en een optionele, trendy carrosserielak in twee kleuren maken het verschil. In 1985 volgt de 944 Turbo die Porsche als comfortabele reissportwagen introduceert. De wagen combineert de transaxle-voordelen, zoals het veelzijdige ruimtegebruik en de gelijkmatige gewichtsverdeling, met geavanceerde turbotechnologie.

#2 Ziet er gewoon als een ‘turbo’ uit …

Porsche brengt in 1983 de Carrera 3.2 van de in 1973 begonnen G-serie op de markt met de gewilde, specifieke kenmerken van de 911 Turbo. Deze ‘Elfer’ verpakt desgewenst de bekende zescilinder boxer-zuigermotor van de basisvarianten in de verbrede turbo-carrosserie (speciale uitvoeringscode M491). Optioneel is de volumineuze achterspoiler van de 911 Turbo. Deze sportwagen krijgt bovendien het remsysteem en het stevigere onderstel van de 911 Turbo. Deze ‘Turbolook’-modellen worden tussen 1983 en 1989 aangeboden voor de Coupé, de Targa, de Cabriolet en het speciale model Speedster (foto boven). In de jaren 1992 en 1993 leeft het succesvolle principe weer op voor de Cabriolet, de Speedster van de 911 (type 964) en bovendien voor het begeerde speciale model ‘30 Jahre 911’ van de Carrera Coupé. Ook in jongere 911-generaties blijven turbo-achtige carrosserieën populair, maar de officiële aanduiding ‘Turbolook’ raakt uit de mode.

#3 Turbo met vier deuren

Met de 4WD Porsche Cayenne (foto boven) begint in 2002 een nieuw tijdperk: voor het eerst bouwt de sportwagenproducent in serie een vierdeurs model met vijf zitplaatsen. De turbo-topvariant heeft een extra sportief uiterlijk en zijn turbogeladen V8-motor levert 331 kW (450 pk). De Cayenne Turbo E-Hybrid van de huidige generatie komt uit op een systeemvermogen van 544 kW (739 pk; Cayenne Turbo E-Hybrid SUV: brandstofverbruik gecombineerd (WLTP) 2.0 – 1.7 l/100 km, Fuel consumption with depleted battery combined 12.1 – 11.3 l/100 km, stroomverbruik gecombineerd (WLTP) 31.7 – 30.0 kWh/100 km, CO₂-uitstoot gecombineerd (WLTP) 45 – 39 g/km, CO₂ class B , CO₂ class weighted combined B , CO₂ class with depleted battery G ). Bij de voor het eerst in 2009 gepresenteerde Panamera staat ‘turbo’ weer voor de topvariant. Twee verschillende V8-motoren met elk twee turboladers met intercoolers leveren 368 kW (500 pk) en 405 kW (550 pk), beschikken over vierwielaandrijving en optionele keramische remschijven. In de jongste, derde modelgeneratie kan het topmodel Panamera Turbo E-Hybrid met een systeemvermogen van 500 kW (680 pk; Panamera Turbo E-Hybrid: brandstofverbruik gecombineerd (WLTP) 1.7 – 1.2 l/100 km, Fuel consumption with depleted battery combined 11.7 – 10.5 l/100 km, stroomverbruik gecombineerd (WLTP) 29.9 – 27.6 kWh/100 km, CO₂-uitstoot gecombineerd (WLTP) 39 – 27 g/km, CO₂ class B , CO₂ class weighted combined B , CO₂ class with depleted battery G ) zelfs tot wel 90 kilometer ver 100% elektrisch rijden. Zes jaar na de wereldpremière van de Macan is vanaf 2019 in deze populaire serie ook een turbovariant als topmodel beschikbaar. De V6-biturbo van de sportieve SUV levert 324 kW (440 pk).

#4 Turbolader – meer koppel

Met de 911 GT2 (type 993) zet Porsche in 1994 nog een traditie voort (foto boven). De 430 pk sterke sportwagen met 3,6-liter twin-turbo boxermotor is een tot de openbare weg toegelaten GT-racewagen die door de Porsche-racesportafdeling in het ontwikkelingscentrum in Weissach wordt ontwikkeld en gebouwd. “Ready to race”, belooft het bedrijf. Vanaf bouwjaar 2007 biedt Porsche zo’n voor de openbare weg toegelaten racewagen ook in de zesde generatie van de 911 (type 997) aan. De zescilinder boxermotor van de GT2 RS wordt door twee uitlaatgasturboladers met variabele turbine-geometrie (VTG) voorzien van lucht, net als later de GT2 RS-modellen van de zevende 911-generatie. Om een aanzienlijk betere performance bij een kleinere cilinderinhoud en zodoende een lager brandstofverbruik te behalen, kiest Porsche vanaf 2015 bij de zescilinder van de 911 Carrera en de Carrera S (type 991) voor een compleet nieuwe motorgeneratie met biturbo. Bij de viercilinder van de nieuwe generatie van de 718 Boxster wordt vanaf 2016 ook deze technologie toegepast. De turbo zorgt voor voelbaar meer koppel.

#5 Turbo – onder hoogspanning

In 2019 start Porsche met de vierdeurs Taycan in het elektrische tijdperk. De varianten Turbo en Turbo S van de Taycan waren de topversies van de elektrische sportwagen. ‘Turbo’ staat hier niet voor een technologie, maar duidt de krachtigste varianten aan. Sinds 2024 wordt de nieuwe 100% elektrisch aangedreven generatie van de Macan ook als ‘turbo’ aangeboden. In deze versie levert hij 470 kW (639 pk; Macan Turbo Electric: stroomverbruik gecombineerd (WLTP) 20.7 – 18.9 kWh/100 km, CO₂-uitstoot gecombineerd (WLTP) 0 g/km, CO₂ class A ). Gelijktijdig wordt het ‘turbo’-aanbod van de Taycan na de facelift uitgebreid met twee nog sterkere varianten: de Taycan Turbo GT en de Taycan Turbo GT met Weissach-pakket. Beide leveren kortstondig tot wel 815 kW (1.108 pk; Taycan Turbo GT: stroomverbruik gecombineerd (WLTP) 21.6 – 20.7 kWh/100 km, CO₂-uitstoot gecombineerd (WLTP) 0 g/km, CO₂ class A ; Taycan Turbo GT with Weissach package: stroomverbruik gecombineerd (WLTP) 21.3 – 20.6 kWh/100 km, CO₂-uitstoot gecombineerd (WLTP) 0 g/km, CO₂ class A ). Het zijn de krachtigste seriemodellen die ooit door Porsche zijn gebouwd – meer dan vier keer zo krachtig als de oer-‘turbo’ uit 1974.

Jubileum

Onder de titel ‘Beyond Performance - 50 Jahre Porsche Turbo’ blikt het Porsche Museum in Stuttgart terug op vijf decennia turbotechnologie. De speciale tentoonstelling vindt plaats van 30 juli 2024 tot 12 januari 2025.

• Tekst van
• Foto's van

Sven Freese

Porsche