Licht vormgeven

Het is alsof de koplampen een film op de rijstrook projecteren. Terwijl de nieuwe Cayenne op de snelweg invoegt, ontwaakt automatisch het lichtsysteem – en werpt het een zeer heldere lichtbundel voor de SUV. Als je een voorligger nadert, wordt de bundel kleiner, bij het wisselen van rijstrook verbreedt hij zich heel even over beide rijstroken. Het lijkt wel alsof de rechthoekige lichtbundel door magneten binnen de rijstrookmarkeringen wordt gehouden.

Met de HD-Matrix led-koplampen in de nieuwe Cayenne is de volgende dimensie van de lichttechnologie bereikt. Rijstrookoplichting, zo heet de in het voorbeeld beschreven functie. Om de projectie van de koplampen zo nauwkeurig mogelijk binnen de rijstrook te houden, gebruikt het systeem de gegevens van de frontcamera en het navigatiesysteem. Het is een van de vele functies die het innovatieve lichtsysteem te bieden heeft, helderder en intelligenter dan ooit. Maar liefst 600 meter ver en aangenaam breed schijnen de 65.536 leds van de twee Cayenne-koplampen in de duisternis. Met slim aangestuurd grootlicht. De innovatieve feature zorgt voor aanzienlijk meer comfort en veiligheid. Een zichtbare vooruitgang.

Onmiskenbaar Porsche – de droom van het licht van de toekomst

De high-end koplampen zijn de nieuwe visuele vingerafdruk van het merk – en onmiskenbaar Porsche. Want het dimlichtdesign van de HD-Matrix-koplampen is een baanbrekende nieuwe interpretatie van de kenmerkende 4-punts dagrijverlichting van het merk en daarmee een ‘unique selling point’. De koplamp genereert alle dagrij-, dim- en grootlichtfuncties via vier modules – design en functie in harmonie. 

Het idee van het 4-punts dagrij-, dim- en grootlicht baarde circa tien jaar geleden al groot opzien in de voorkant van een supersportwagen: bij de Porsche 918 Spyder, die in september 2013 op de Frankfurter IAA zijn wereldpremière kende. De wagen beschikte over vier led-punten in één koplamp. Met middenin: de multifunctionele module van het led-, dim- en grootlicht. Vijf punten ’s nachts, vier overdag. Toen al hadden twee slimme koppen van het Porsche Entwicklungszentrum in Weissach de visie om daaruit ooit 4-punts dagrij- en nachtrijverlichting te ontwikkelen: ontwerper Heinz Redlich en ingenieur Robert Hähle. De een ontwerpt als hoofd van ‘Lichten’ in de ontwerpstudio met zijn team het design van de koplampen en achterlichten van de toekomst, de ander zorgt als hoofd van de ontwikkelingsafdeling ‘Licht en zicht’ ervoor dat ze technisch worden ontwikkeld. “In onze hoofden begon het thema inderdaad met de 918”, vertelt Redlich nu. “De 918 had volledige led-koplampen op racesportniveau, dus zeer licht en efficiënt. Vervolgens hebben we deze vier punten bij de dagrijverlichting zo uitgewerkt dat ze uiteindelijk kenmerkend werden voor het hele merk.” Een van de meest gestelde vragen toendertijd: “Werkt dat met de vier punten ook ’s nachts?” Het antwoord: “Nee.” Het was technisch nog onmogelijk, omdat het dimlicht andere modules vereiste dan de dagrijverlichting. Redlich: “Het thema liet ons echter nooit los.”

Ondertussen ontwikkelden Hähle en Redlich met hun team de Porsche-verlichting verder. In de Panamera debuteerde in 2016 de eerste led-matrixverlichting met 84 lichtpunten, tot op heden een van de beste systemen op de markt. Maar ook daarmee kon het licht nog niet met vier in plaats van vijf modules worden geproduceerd. De experts verloren desondanks hun doel niet uit het oog. “Vanaf 2016 hebben we het thema full-ledkoplampen met vier punten intensief besproken,” herinnert Hähle zich. “Want toen zagen we een nieuwe technologie aan de horizon gloren.” Bedoeld is de hoge-resolutie HD-Matrix-verlichting – een systeem met duizenden lichtpunten in één koplamp. Maar de technologie was nog niet klaar voor serieproductie. Bovendien moest eerst worden onderzocht welk van de verschillende matrixsystemen met welke resolutie technisch gezien logisch zou zijn voor Porsche. Toen kwam de doorbraak: in 2018 werd bij een gerenommeerde toeleverancier duidelijk dat het onderzoek naar de hard- en software zo ver gevorderd was dat de nieuwe techniek en daarmee misschien eindelijk ook het 4-punts dimlicht de sprong naar de serieproductie kon maken.

“Daarna werd opdracht gegeven om een roadmap voor een lichtstrategie uit te werken”, vertelt Hähle. “Cruciaal daarbij was dat het tegelijk om een technologie voor meerdere modellen ging.” De uitdaging om voor zeer verschillende sportwagens tegelijkertijd een gemeenschappelijk, zeer complex verlichtingssysteem te ontwikkelen, was begonnen. Voor het eerst werd de hele verlichting van een koplamp verdeeld over vier modules. De innovatieve HD-Matrix led-koplamp werd uitvoerig getest in de nieuwe Porschelichttunnel in Weissach – in een meer dan 100 meter lange en 15 meter brede teststraat met twee rijstroken voor de verlichting van de toekomst.

HD-module met groothoek en telelens

De vier lichtpunten van de nieuwe HD-Matrix led-koplamp worden gevormd door vier modules, twee in de bovenste rij en twee in de rij eronder. Alle vier de modules hebben een smalle led-lichtlijn voor de dagrijverlichting. Via de twee bovenste bi-functionele modules met ieder zes leds genereert Porsche het dimlicht en een extra grootlicht. De twee werkelijke HD-modules bevinden zich in de onderste rij. Midden in elke module zit een led-chip. Op een oppervlak niet eens zo groot als een halve duimnagel zijn per module 16.384 micro-leds gerangschikt. Elke led kan afzonderlijk worden aangestuurd. Daarvoor gebruikt Porsche de signalen van de frontcamera en online connectdiensten. Verder worden voor de intelligente lichtverdeling de chassisgegevens en de daarmee verbonden carrosseriebewegingen geraadpleegd en ook de gegevens van de stuurhoek en de navigatie.