Doładowanie na celowniku

#1 Wielki Wybuch – technologia

Wszystko zaczyna się od zaprezentowania Porsche 911 Turbo 3.0 w Paryżu w 1974 roku. Jego trzylitrowy, sześciocylindrowy silnik typu bokser rozwija dzięki turbodoładowaniu imponującą moc 191 kW (260 KM). Ten luksusowy pakiet mocy zapewnia osiągi, które dotąd wydawały się niemożliwe dla seryjnego modelu dopuszczonego do ruchu drogowego. Od tej pory trudno wyobrazić sobie świat Porsche bez turbodoładowania. Każda generacja topowego 911 jest mocniejsza, szybsza, wydajniejsza i precyzyjniejsza w prowadzeniu. Ale w żadnym wypadku nie można mówić o monokulturze turbo. Od 1978 roku (rocznik modelowy 1979) istnieje w Porsche tradycja, aby ofertę odnoszących sukcesy modeli wieńczyła wersja z turbodoładowaniem – nieważne, czy z silnikiem z tyłu, czy z przodu. W tym samym roku Porsche prezentuje 924 Turbo jako nowy sztandarowy model serii. Czterocylindrowy silnik pod maską z przodu, skrzynia biegów z tyłu (w układzie transaxle) i wysuwane reflektory nawiązują do modeli podstawowych. Różnice podkreślają cztery prostokątne wloty powietrza chłodzącego z przodu i opcjonalne, zgodne z duchem czasu dwukolorowe nadwozie. W 1985 roku ofertę wzbogaca model 944 Turbo, pozycjonowany przez Porsche jako komfortowy sportowy samochód turystyczny, łączący zalety układu transaxle, elastyczne wykorzystanie przestrzeni i równomierny rozkład masy z zaawansowaną technologią turbo.

#2 Wygląda po prostu turbo…

Porsche wykorzystuje popularne cechy typowe dla 911 Turbo i w 1983 roku wprowadza na rynek niezwykle sprytną kombinację: model Carrera 3.2 z serii G zainicjowanej w 1973 roku. Sześciocylindrowy silnik wolnossący typu bokser z wersji podstawowych opakowany jest tu w poszerzone nadwozie turbo (kod wyposażenia specjalnego M491). Opcjonalnie dostępny jest ponadto efektowny tylny spojler z 911 Turbo. Z tego modelu do samochodów sportowych przejęto też układ hamulcowy i sztywniejsze podwozie. Modele o wyglądzie turbo oferowane są w wersjach Coupé, Targa, Cabriolet oraz jako model specjalny Speedster (od 1983 do 1989 roku). Ta gwarantująca sukces koncepcja odżywa w latach 1992 i 1993 w Porsche 911 Cabriolet i Speedster (typ 964), a także w rozchwytywanym modelu specjalnym Carrera Coupé z okazji 30 urodzin modelu 911. Nadwozie w stylu turbo pozostaje popularne również w młodszych generacjach 911, choć oficjalna nazwa „stylizacja turbo” wychodzi z mody.

#3 Turbo w wersji czterodrzwiowej

Porsche Cayenne z napędem na wszystkie koła rozpoczyna w 2002 roku nową erę: po raz pierwszy producent samochodów sportowych buduje seryjną wersję czterodrzwiową z pięcioma miejscami. Sportowy jest zwłaszcza topowy model Turbo z doładowanym silnikiem V8 o mocy 331 kW (450 KM). Cayenne Turbo E-Hybrid obecnej generacji osiąga moc systemową 544 kW (739 KM; Cayenne Turbo E-Hybrid SUV: zużycie paliwa, cykl łączony (WLTP) 2.0 – 1.7 l/100 km, Fuel consumption with depleted battery combined 12.1 – 11.3 l/100 km, zużycie prądu, cykl łączony (WLTP) 31.7 – 30.0 kWh/100 km, emisja CO₂ średnia (WLTP) 45 – 39 g/km, CO₂ class B , CO₂ class weighted combined B , CO₂ class with depleted battery G ). W pokazanej po raz pierwszy w 2009 roku Panamerze Turbo jest ponownie synonimem najwyższej jakości. Dwa silniki V8, każdy z dwiema turbosprężarkami z chłodnicami powietrza doładowującego, cechuje moc 368 kW (500 KM) i 405 kW (550 KM), napęd na wszystkie koła i opcjonalne ceramiczne tarcze hamulcowe. Topowy model Panamera Turbo E-Hybrid najnowszej, trzeciej generacji o mocy systemowej 500 kW (680 KM; Panamera Turbo E-Hybrid: zużycie paliwa, cykl łączony (WLTP) 1.7 – 1.2 l/100 km, Fuel consumption with depleted battery combined 11.7 – 10.5 l/100 km, zużycie prądu, cykl łączony (WLTP) 29.9 – 27.6 kWh/100 km, emisja CO₂ średnia (WLTP) 39 – 27 g/km, CO₂ class B , CO₂ class weighted combined B , CO₂ class with depleted battery G ) przejeżdża do 90 kilometrów na napędzie elektrycznym. Sześć lat po światowej premierze Macana również w tej popularnej serii dostępna jest od 2019 roku wersja turbo jako topowy model. Silnik V6 biturbo sportowego SUV-a osiąga moc 324 kW (440 KM).

#4 Turbodoładowanie – wyższy moment obrotowy

Inną tradycję kontynuuje w 1994 roku Porsche 911 GT2 (typ 993) z 3,6-litrowym silnikiem typu bokser z podwójnym doładowaniem o mocy 430 KM. To dopuszczony do ruchu drogowego samochód wyścigowy klasy GT, zaprojektowany i zbudowany przez dział sportów wyścigowych Porsche w centrum badawczo-rozwojowym w Weissach. „Ready to race” – obiecuje firma. Przystosowane do jazdy po drogach wyścigowe Porsche oferowane jest od 2007 roku także w szóstej generacji 911 (typ 997). Sześciocylindrowy silnik typu bokser w modelu GT2 RS zasila powietrze z dwóch turbosprężarek spalin ze zmienną geometrią turbiny (VTG), podobnie jak później w modelach GT2 RS siódmej generacji 911. Aby znacznie zwiększyć osiągi przy mniejszej pojemności skokowej, a tym samym niższym zużyciu paliwa, Porsche stawia od 2015 roku – począwszy od sześciocylindrowego silnika w 911 Carrera i Carrera S (typ 991) – na zupełnie nową generację napędu z doładowaniem biturbo. Technologię tę wykorzystują od 2016 roku również czterocylindrowe silniki nowej generacji 718 Boxster, a turbodoładowanie odczuwalnie zwiększa moment obrotowy.

#5 Turbo – pod wysokim napięciem

Porsche wkracza w erę napędów elektrycznych już w 2019 roku wraz z czterodrzwiowym Taycanem. Jego wersje Turbo i Turbo S to najlepsze silniki tego elektrycznego samochodu sportowego. Turbo nie oznacza w tym przypadku technologii, ale najmocniejsze jednostki. W tym znaczeniu również nowa, w pełni elektryczna generacja Macana jest od 2024 roku oferowana w wersji turbo o mocy do 470 kW (639 KM; Macan Turbo Electric: zużycie prądu, cykl łączony (WLTP) 20.7 – 18.9 kWh/100 km, emisja CO₂ średnia (WLTP) 0 g/km, CO₂ class A ). Równocześnie oferta turbo dla Taycana w ramach najnowszego faceliftingu powiększa się o dwa jeszcze mocniejsze modele: Taycana Turbo GT i Taycana Turbo GT z pakietem Weissach. Oba osiągają w krótkim czasie moc do 815 kW (1108 KM)*. Są to najmocniejsze do tej pory modele seryjne Porsche – ponad czterokrotnie mocniejsze od pierwotnego modelu Turbo z 1974 roku.

Jubileusz

Jubileusz: w Muzeum Porsche w Stuttagarcie można zapoznać się z rozwojem technologii turbo na przestrzeni 50 lat. Wystawa specjalna  „Beyond Performance – 50 lat Porsche Turbo“ odbywa się od 30 lipca 2024 r. do 12 stycznia 2025 r.

• Tekst:
• Zdjęcia:

Sven Freese

Porsche