Zobaczyć niewidoczne

Widok z 34. piętra rozciąga się na biurowce, domki z czasów założenia miasta i płaskie dachy w stylu Bauhausu aż po Morze Śródziemne. Bliźniacze wieże za autostradą miejską w Tel Awiwie są uważane za orle gniazdo dla innowacji z zakresu pojazdów autonomicznych. Zespół start-upu TriEye pracuje tam nad kamerą, która ma umożliwić spojrzenie poza granice tego, co widoczne – i w ten sposób sprostać jednemu z wielkich wyzwań mobilności. Firma TriEye została założona na Uniwersytecie Hebrajskim, którego Wydział Nanofotoniki jest uznawany za jeden z najlepszych na świecie.

„Grove podjął ogromne ryzyko, inwestując w TriEye” – mówi młody mężczyzna stojący obok Klimovsky. „Udowodniliśmy jednak, że nasza technologia działa”. Ziv Livne jest w start-upie odpowiedzialny za rozwój biznesowy. Wcześniej był częścią zespołu Grove Ventures. „To dobry przykład pokazujący, jak bliskie są wzajemne powiązania w tej scenie w Tel Awiwie” – wyjaśnia Klimovsky. Wiele zależy od osobistych rekomendacji.

„Jako ekosystem Izrael jest niezwykle ekscytujący” – podkreśla Klimovsky. Jest tu wystarczająca ilość talentów, akceleratorów i inkubatorów, ale jest też rząd, który inwestuje w badania naukowe. Izrael kryje także inspirujące historie sukcesów, takie jak jerozolimski start-up Mobileye, który w 2017 r. za 15,3 miliarda dolarów został przejęty przez amerykański koncern Intel. Tylko w pierwszej połowie 2019 r. w Izraelu sprzedano 66 firm, łącznie za rekordową kwotę 14,84 miliarda dolarów.

W 2017 r. Porsche utworzyło w Tel Awiwie Digital Lab, którego celem jest identyfikacja talentów i technologii przyszłości. „Porsche Digital jest inwestorem w funduszu Groove i jego strategicznym partnerem. Razem tropimy innowacje i wymieniamy się doświadczeniami związanymi z całym ekosystemem i potrzebami branży” – mówi Klimovsky. Fakt, że spotykają się przy tym dwie kultury – pędząca, dynamiczna scena start-upów i uznany, działający w skali międzynarodowej producent samochodów sportowych – jej zdaniem czasami stanowi wyzwanie, jednak przede wszystkim jest to ogromna korzyść. „Chodzi o to, aby znaleźć odpowiedni, wspólny rytm”.

Sigalit Klimovsky w trakcie swojej kariery poznała kulturę korporacyjną w różnych formach. Pięć lat pracowała w Australii. Z zamiłowaniem do techniki i globalnym doświadczeniem równie dobrze czuje się wśród założycieli młodych przedsiębiorstw z branży technicznej jak w towarzystwie dyrektorów firm. Ze swoimi współpracownikami z Porsche Digital i obiecującymi założycielami start-upów Klimovsky lubi spotykać się w centrali Grove Ventures na północy Tel Awiwu albo w małym biurze firmy w centrum miasta, niedaleko wieżowca, w którym mieści się siedziba TriEye. Ta luksusowa przestrzeń coworkingowa nosi nazwę Labs TLV. Gdy winda pędzi w dół, na ogromnym ekranie trzepocze skrzydłami animowany tukan, ptak z rzędu dzięciołowych z lasu deszczowego.

Przed drzwiami natomiast już na pierwszy rzut oka panuje raczej atmosfera spokoju. Odrestaurowane domki ze spadzistymi dachami wyróżniają się spośród płaskich brył. W tle uzbrojona w anteny wieża obok lądowiska dla helikopterów na dachu ministerstwa obrony przypomina nam, że know-how i duch przedsiębiorczości są tu nie tylko zasługą doskonałych uniwersytetów. W mało którym innym kraju wojsko, nauka i przemysł tak skutecznie przyciągają talenty i technologie jak w Izraelu. W błędzie jest jednak ten, kto myśli, że scena start-upów w kraju reprezentuje interesy państwa. „Hierarchie i autorytety niewiele nas obchodzą” – wyjaśnia Klimovsky. „Kto zada tu pytanie, musi liczyć się z odpowiedzią w postaci kolejnego. Niektórzy powiedzieliby, że to chucpa – żydowska sztuka bezczelności. Inni zaś, że lubimy się wzajemnie motywować”.

Być może płaską strukturę organizacyjną można wytłumaczyć latami założenia państwa, kiedy to izraelscy pionierzy nie majstrowali jeszcze przy półprzewodnikach, lecz osuszali bagna, przygotowując je pod uprawę, dzielili się swoim dobytkiem w kibucach i wspólnie spożywali posiłki w jadalni.

Większość spółdzielczych gospodarstw rolnych została już dawno sprywatyzowana, jednak wciąż budzą one nostalgię. Restauracja Chadar Ha'Ochel, w której Klimovsky postanawia zrobić przerwę na lunch, przywołuje wspomnienia jadalni w spartańskich kibucach – nawet wtedy, gdy kelner stawia na stół kebab z ryby i wyszukane sałatki. Chadar Ha'Ochel znajduje się obok Musem of Art, którego nowy budynek ze swoimi geometrycznymi fałdami przypomina origami. To dobre miejsce, aby spojrzeć w przyszłość.

Teraz jednak Sigalit Klimovsky musi odebrać ze szkoły swojego ośmioletniego syna i żegna się, ruszając w kierunku Rothschild Boulevard. Przy głównej arterii Tel Awiwu można zaobserwować obecne zjawisko sharing economy: na promenadzie, pod koronami drzew zwanych płomieniami Afryki, hipsterzy i biznesmeni pędzą jak na wyścigach. Podczas gdy Izrael dostarcza niezastąpionych rozwiązań w kwestii cyfryzacji samochodów, na ulicach i chodnikach kraju obecnie króluje inny środek transportu: poręczna hulajnoga elektryczna.