Lucht om te leven

Uit de luidsprekers dreunen de beats van de dj’s, terwijl rondom bars en foodtrucks staan opgesteld. In het gerestaureerde station Świebodzki komt een uniek evenement op gang. Met als middelpunt een voormalig perron dat is omgebouwd tot een soort catwalk voor zeldzame modellen als de Porsche 911 Carrera RS 2.7, de 959 en racewagens zoals de 935. Lichtslingers hangen er als guirlandes overheen. De sfeer doet denken aan een kunst- of muziekfestival. De hoofdartiesten zijn echter geen bands, maar circa 200 luchtgekoelde Porsche-sportwagens uit privébezit en zes exemplaren die het Porsche Museum uit Stuttgart-Zuffenhausen in bruikleen heeft gegeven. Twee dagen lang is Wrocław hun thuis. Na de West-Europese locaties München en Oxfordshire in 2018 doet Luftgekühlt nu voor het eerst Oost-Europa aan, waar de Porsche-community in Polen en de buurlanden lang naar heeft uitgekeken.

Een stukje bij de drukte vandaan leunt Tadeusz Elwart tegen zijn Porsche 911 SC Targa (G-serie) in de kleur Platinum Metallic, bouwjaar 1981. De woorden ‘key on the left’ prijken op zijn linkerpols, precies daar waar je je polsslag het beste kunt voelen. Toeval? Onwaarschijnlijk. Elwarts tattoo staat symbool voor de onzichtbare band tussen alle mensen op dit plein. De fascinatie voor Porsches uit het luchtgekoelde tijdperk is wat hen met elkaar verbindt. Op dit evenement draait het bij de klassieke modellen niet om originaliteit, maar om individualiteit. Veel tentoongestelde sportwagens zijn naar de ideeën van hun eigenaren gemodificeerd – met fantasierijke designs, opvallende velgen of getunede motoren. “Het gaat er hier gewoon relaxed aan toe”, zegt de 37-jarige die in een surfcamp op het schiereiland Hel aan de Poolse kust woont. “Iedereen is hier goedgemutst en helpt elkaar.”

De overeenkomsten tussen de surf- en Luftgekühlt-scene zijn groot. Elwarts vriend Gustaw Lange: “Als je je eigen passie hebt ontdekt, dan is dat enorm waardevol. Zoals het surfen ons met elkaar verbindt tot een grote community, hoort ook hier iedereen erbij.” In een gezamenlijk project hebben de twee hun passie voor het surfen en Porsche verenigt. Elwart, die het Poolse surf-, skate- en autocultuurfestival ‘Hel Riders’ organiseert, heeft naast zijn luchtgekoelde ‘Elfer’ een watergekoelde 928, die hij geheel naar eigen wens liet modificeren. Het project gaf hij de naam ‘Surfari’. Lange heeft het design ervoor ontworpen.

Ze laten net trots foto’s van de sportwagen zien als Patrick Long op zijn Porsche eBike tussen de sportwagens door slingert. Long komt uit Zuid-Californië en is tot op de dag van vandaag een enthousiast surfer. Zijn vader surfde al en zijn broer is professioneel skateboarder. Als Porsche-fabrieksrijder bewoog de nu 43-jarige zich jarenlang steeds tussen de twee werelden. Enerzijds is hij traditioneel als coureur verbonden met het merk en zijn historie, anderzijds sprak hij in de weekenden in Californië af met zijn vrienden, die architect of filmmaker zijn. Hij wilde die twee werelden met elkaar verbinden.

Daarom ontwikkelde hij met zijn collega’s Jeff Zwart en Howie Idelson het idee voor Luftgekühlt. “We wilden iets creëren waarvan mensen enthousiast raken die tot dan toe niets met de scene te maken hadden, en dat daarnaast nieuwe impulsen geeft aan wie besmet is met het Porsche-virus en elk facet van het merk kent”, legt Long uit. De traditie van het bedrijf hoeft niet alleen te dienen als een verbinding met het verleden, maar ook als introductie in de toekomst”, vindt hij. Misschien koopt een van de Luftgekühlt-bezoekers ooit wel een nieuwe Porsche. Bij meet-ups gaat het er niet om wie de exclusiefste speciale uitvoering of het zeldzaamste exemplaar heeft. Er staat hier ook een 914 die een beetje verbleekt is door de Californische zon naast de ongerepte robijnrode 911 Carrera RS (964) uit het Porsche Museum. “Bij de auto’s, die we allemaal zelf selecteren, gaat het voor ons nooit puur om de cijfers”, zegt Long, “maar om de vraag: wat voel je als je de sportwagen ziet?”

Maar waarom uitgerekend Polen? Mateusz Klawiter, die het evenement samen met het team van Porsche Polen organiseert, had dezelfde droom als Long – alleen in het Pools. Met zijn oude stalen ros is hij naast de auto’s het meest gewilde foto-onderwerp op het uitgestrekte terrein. De 39-jarige directeur van een communicatiebureau uit Posen investeerde begin jaren 20 al zijn spaargeld in een 911 (oer-‘Elfer’). Inmiddels bezit hij diverse klassieke Porsche-modellen. Klawiter nam contact met Long op om Luftgekühlt naar zijn eigen land te halen. Omdat de coronapandemie ertussen kwam, duurde het drie jaar totdat de droom uitkwam. “Ik wilde altijd al deel uitmaken van de Porsche-familie”, vertelt Klawiter enthousiast, “en nu hebben we hier 3.500 mensen bijeengebracht. We zijn uitverkocht! Daar krijg ik kippenvel van.”

Juist omdat Wrocław in het zuidwesten van Polen niet direct de eerste stad is waaraan je voor zo’n evenement denkt, vond Long het een charmant idee. En dan vooral het stijlvol gerestaureerde station. “Onze voorkeur ging niet uit naar een circuit of een golfbaan. We houden van plekken die potentie hebben”, licht hij toe. Zijn vriend Jeff Zwart, creatief directeur van Luftgekühlt, vult aan: “Het geeft enorm veel plezier om je in een nieuwe scene, een nieuwe cultuur en een nieuw land onder te dompelen. We hebben goede muziek, we hebben lekker eten en de historisch waardevolle voertuigen – allemaal dingen die mensen samenbrengen.”

Maciej Kukieła zou er een rit door heel Polen voor over hebben gehad alleen om er met zijn 911 (964), bouwjaar 1990, in het ‘Blaupunkt’-design van de Carrera Cup bij te zijn. Een paar minuten voordat het evenement begint, zoekt hij met zijn poetsdoek nog naar het laatste stofje. Als het regent, rijdt hij in principe niet. “Het is een obsessie”, zegt de 45-jarige eigenaar van een meubelbedrijf. Hij zag het design van de cup-‘Elfer’ voor het eerst in het Porsche Museum en maakte bij een evenement van de gelegenheid gebruik om elke millimeter van de look met een liniaal op te meten. Slechts twee dagen voor de Luftgekühlt-meet-up was de sportwagen helemaal gewrapt. Kukieła weet dat hij nogal in de ban is geraakt van de mythe Porsche om op zulke ideeën te komen en ze daarna met veel enthousiasme uit te voeren.

“Bij ons allemaal heeft het hart een zeer specifieke vorm”, zegt een vrouw in een wit spijkerpak en ze wijst daarbij naar het Porsche-schild op de motorkap van een 911 (964). Joanna Grausch is hier met haar man Krzysztof. Ze zijn 35 jaar getrouwd, bezochten al diverse Luftgekühlt-evenementen en de Rennsport Reunion in de VS. Thuis kijken ze direct vanaf de ontbijttafel op de garage met glazen pui. Daarin staan onder andere een citroenkleurige 911 S 2.4 (oer-Elfer), een 911 (964) gewrapt in de ‘Outlaw’-look en een witte 911 (G-serie), die de bezoekers van Luftgekühlt als kunstproject tot op het blanke metaal mogen afschuren. Het is de bedoeling dat de sportwagen een transparante laklaag krijgt en wordt omgebouwd tot een safari-uitvoering. Zo ontstaat er nog een unieke, luchtgekoelde sportwagen.

Het echtpaar Grausch is er het beste voorbeeld van dat hier niemand in een hokje past. Joanna, die in navolging van de Italiaanse actrice door haar vriendinnen Monica Bellucci wordt genoemd, draagt een chique bandana en rijdt in een 911 Carrera 4 GTS (991) uit het ‘paint to sample’-programma in Superior Red Metallic. Krzysztof daarentegen zou met zijn halflange haar en zijn T-shirt voor de frontman van een rockband door kunnen gaan. Zo verschillend de twee er op het eerste gezicht ook uitzien, zo divers zijn ook de mensen die elkaar hier onder de paraplu van het merk Porsche ontmoeten. Joanna vat het treffend samen: “Er is hier gewoon een heleboel lucht.”