De bakermat

Het is altijd hetzelfde met sportwagens uit Zuffenhausen: starten gebeurt eenvoudig links naast het stuur en je rijdt gegarandeerd comfortabel. Zo kom je natuurlijk elegant de dag door. Maar dan zul je nooit begrijpen wat een Porsche in rijdynamisch opzicht in huis heeft. Je leert pas echt de ingenieurskunst waarderen als je alles uit een Porsche haalt. Daarvan zijn Fritz Huschke von Hanstein en Herbert Linge zich al in de jaren 50 bewust. Von Hanstein is in die tijd raceleider en hoofd public relations. Linge zal als fabrieks- en ontwikkelingsrijder en daarna als initiator van de ‘ONS-Sicherheitsstaffel’ (veiligheidsteam) en bedrijfsleider in Weissach geschiedenis schrijven. In zijn notities staat dat de eerste rijtraining waaraan Porsche officieel deelneemt op 8 april 1954 in het Zwitserse Lugano plaatsvond. Het basisconcept is tot op de dag van vandaag hetzelfde: ten eerste het circuit verkennen met instructies over de ideale lijn en rempunten. Ten tweede rijden met professionals. Ten derde oefenen en ten vierde analyseren.

Al in 1956 vindt de eerste training in de VS plaats. Volgens de overlevering beschrijft Linge de klanten als volgt: “80 procent van de deelnemers waren doorsnee Amerikaanse bestuurders die gewend waren aan gigantische motoren en automatische versnellingsbakken. Voor hen waren onze ranke sportwagens met handgeschakelde versnellingsbak, koppeling en de relatief hoog opgevoerde motoren totaal nieuw.” Maar de enorme leerprestaties van de deelnemers zorgen voor enthousiasme – en voor publiciteit.

In de jaren 60 groeit de vraag naar rijevenementen voor verkoopmedewerkers uit nieuwe dealerorganisaties in binnen- en buitenland, en bovendien voor de media en Porsche-clubs. Maar het grote potentieel in regelmatige trainingen voor klanten als praktisch marktonderzoek en promotie wordt dan nog niet benut. Dat verandert in 1974, in hetzelfde jaar waarin de eerste 911 Turbo gepresenteerd wordt. Niet alleen de specificaties – 260 pk vermogen, 343 Nm koppel, een topsnelheid van meer dan 250 km/h – openen volledig nieuwe dimensies voor sportwagens op de openbare weg. Voor het eerst is de turbotechnologie, die in de racesport zo succesvol is, standaard ingebouwd. De boost van de turbolader wordt zo abrupt en met brute kracht ingezet dat ongeoefende rijders er soms niet mee overweg kunnen. Vooral bij het nemen van bochten op nat wegdek of het inschatten van inhaalmanoeuvres. De veeleisende rijdynamiek geeft nog meer redenen om rijen veiligheidstrainingen te organiseren. Nog voordat de 911 Turbo in serie op de markt komt, richt Porsche een eigen ‘Sportfahrschule’ op, een rijschool voor bestuurders van sportwagens. In datzelfde jaar vinden de eerste vier trainingen plaats op drie verschillende circuits in Duitsland, België en Frankrijk.

In het persbericht uit die tijd staat: “Het team van opleiders bestaat uit testrijders en actieve coureurs uit het huis Porsche, een mix van rijtechnici en professionele coureurs die de deelnemers inzicht geven in zowel auto- als rijtechniek.” Tegenwoordig zou je het heel anders formuleren. Inhoudelijk klopt de zin echter nog steeds – ontwikkelaars en wereldkampioenen in de racesport uit Weissach delen nu hun knowhow in de Porsche Track Experience. Het talent van ingenieurs en leermeesters bundelt Porsche nu samen onder het nieuwe begrip ‘instructeurs’.

Omwille van de algehele beleving en om het testcircuit in Weissach te ontlasten, wordt al in het oprichtingsjaar van de ‘Sportfahrschule’ besloten om de cursussen op internationale circuits te geven. Het hebben van een eigen auto blijft lang een voorwaarde voor deelname. Het mag overigens ook een van andere makelij zijn. Tot op heden is deze open houding een ‘unique selling point’. Dit betaalt zich vaak uit, doordat deelnemers daarna bij een tweede of derde cursus toch met een product uit Zuffenhausen verschijnen. “Het was altijd fantastisch om direct feedback van klanten te krijgen over de performance van onze sportwagens en – heel belangrijk – die mee te nemen naar het bedrijf“, herinnert Claudia Schäffner zich. Ze is van 1980 tot 2009 bepalend voor de ontwikkeling van de raceschool. Als projectleider managet ze al snel een tiental cursussen per jaar. In het analoge tijdperk betekent dat een berg papierwerk voor de aanvankelijk enige fulltimemedewerker van de raceschool. Briefkaarten en cheques van meer dan duizend aanmeldingen landen op haar bureau. Ze breidt het netwerk van instructeurs en medestrijders uit. Teamkleding zorgt voor een uniforme branding. Mokken met afbeeldingen van sportwagens vervangen de kartonnen bekertjes, worden collector’s items en leggen de basis voor een merchandisecollectie. In 1986 is er voor het eerst een cursus uitsluitend voor vrouwen. In 1990 volgt de eerste wintertraining in Oostenrijk en in 1993 maakt wereldkampioen rally Walter Röhrl zijn debuut als instructeur. Een ster met een sterke uitstraling – zoals ooit formule 1-coureur Wolfgang Graf Berghe von Trips, die Linge destijds inhuurde. “De sfeer was heel vriendschappelijk”, herinnert Röhrl zich zijn race in het Italiaanse Mugello. “Het rijfysische en technisch perfecte programma bond de deelnemers nog sterker aan het merk.”

Ook de aanvullende activiteiten worden steeds geavanceerder. Voor de wintertraining in 1996 bij de poolcirkel staan er in het Finse Rovaniemi sneeuwmobielen en fonkelnieuwe 911 Carrera’s 4 klaar. Claudia Schäffner organiseert zelfs een keer een trip op een ijsbreker – inclusief thermopakken voor een duik in de Oostzee. In 1997 is Rauno Aaltonen gastinstructeur. De projectleider heeft de Finse ‘rallyprofessor’ tijdens een toevallige ontmoeting in een restaurant weten te strikken. In het Italiaanse Imola fungeert Porsche-fabrieksrijder Bob Wollek als 911-GT1-taxichauffeur. In Frankrijk, op het circuit van Magny Cours, omvat het cursusaanbod formule 3-racewagens. De eerste cursus voor het behalen van een racelicentie wordt gegeven. Als de Cayenne kort na de eeuwwisseling in het gamma wordt opgenomen, ontwikkelt het inmiddels aanzienlijk gegroeide team ook offroad evenementen.

Zo ontstaan er onophoudelijk steeds weer nieuwe ideeën voor de individuele wensen van klanten. Inmiddels zijn er natuurlijk ook cursussen voor de 100% elektrisch aangedreven sportwagens. In de achteruitkijkspiegel wordt duidelijk: de in 1974 opgerichte ‘Sportfahrschule’ is de bakermat voor de hele wereld van de huidige Porsche Track Experience.