Sleutelen om te ontspannen

Zes jaar. Zo lang is het geleden dat André Wiersig en zijn vriend Wolfgang ‘Wolli’ Elges deze zilverkleurige Porsche 911 Coupé de garage in Paderborn in duwden. Bouwjaar 1977, 2,7 liter cilinderinhoud, 121 kW (165 pk), zwartlederen bekleding. Wiersig (47) blikt terug: “De wagen was in behoorlijk goede toestand, hij kon zo de weg op. Maar Wolli wilde originele stoelen in het interieur monteren, met krijtstreepdessin. En hij was toch niet helemaal gelukkig met de lak, vervolgens moest de techniek perfect – van het een kwam het ander.” Kortom: een volledige restauratie om de auto weer in zijn oorspronkelijke staat te brengen. Lak eraf, revisie van de aandrijving, en op zoek naar originele onderdelen. Wiersig gaat aan de slag, ideaal na een dag op kantoor. “Alleen praten en schrijven, dan word ik gek.” Hij werkt als Head of Sales & Marketing bij een SAP-consultancy. Dit is niet de eerste 911 die hij aanpakt met Wolli. Ze kennen elkaar al uit hun jeugd. Sporten en sleutelen aan Porsches houdt de vriendschap sterk.

Zes jaar. Dat deze restauratie zo lang duurt, heeft twee belangrijke oorzaken. Ten eerste is Wolli nogal precies. En ten tweede ontwikkelt Wiersig een nieuwe passie.

Het verhaal van die passie begint in februari 2012 op Ibiza. Wiersig wil naar een boei zwemmen, ongeveer 300 meter. Dat doet hij iedere zomer. Maar het is februari en de Middellandse Zee is veertien graden. Zodra hij het water in glijdt, gaat zijn lichaam op slot. “Dat was compleet nieuw voor mij. Ik kon helemaal niet zwemmen, de kou deed gewoon pijn.” De ervaring knaagt aan hem, want tot nu toe kon hij als atleet eigenlijk alles. Als jongen was hij al een uitstekende zwemmer en later deed hij ook triatlons. In 2003 behaalde hij als amateur de 183e plek bij de Ironman op Hawaï, een prestatie om trots op te zijn. Nog op Ibiza zweert hij dat hij het jaar daarop de boei zal bereiken. Maatregel 1: alleen nog maar koud douchen. Onder zijn carport komt een ton met ijswater. Terwijl zijn vrouw en kinderen warm binnen zitten, zit hij tot aan zijn nek in het koude water. Kan je wennen aan kou? “Nooit!” Wiersig lacht terwijl hij het zegt. Maar hij wil weten wat er mogelijk is en stapt uit zijn comfortzone. Een jaar later bereikt hij de boei – en stelt direct een nieuw doel voor zichzelf.

Wiersig is ambitieus: hij wil het Kanaal over. De Channel Swim Association hanteert strenge regels: er vaart een boot mee als begeleiding om de correcte oversteek te documenteren, maar de zwemmer mag de boot niet aanraken. Neopreenpakken zijn verboden, dus veel openwaterzwemmers leggen vetreserves aan als aanvulling op de zwembroek en badmuts. Wiersig heeft de juiste bouw, met brede schouders en krachtige handen. ‘Biopreen’ noemt hij zijn isolerende speklaagje. “Die vetreserves heb je nodig voor die ene dag waar het om gaat.”

In september 2014 zwemt hij van Dover naar Calais, het bekendste traject voor openwaterzwemmers. Voor hem draait het om de sportieve prestatie. Hij heeft zich verdiept in alle aspecten: de ijzige kou, het calorierijke vloeibare voedsel dat hij vanaf een stok uit de meevarende boot aanpakt en achterover kiept, en de brute kracht van het tij en de sterke stromingen. Hemelsbreed is het 33,2 kilometer, maar Wiersig zwemt er 45,88 in negen uur en 43 minuten. Hij heeft het gehaald, direct bij zijn eerste poging. Nog nooit voelde hij zich beter. Mission Accomplished. Dan moet hij denken aan een artikel dat hij heeft gelezen over de Ierse zwemmer Stephen Redmond. In 2012 was hij de eerste mens die de Ocean’s Seven bedwong. Voor Wiersig krijgt zijn volgende doel vorm.

Wiersig pendelt tussen zijn gezin in Paderborn en zijn werk in Hamburg. Tijdsgebrek dwingt hem om op een onorthodoxe manier te trainen, met intensieve avondsessies. Hij herinnert zich: “Soms had ik zoveel krachttraining gedaan, dat ik mijn kleren nauwelijks meer uit kreeg.” Pas na de krachttraining duikt hij het water in. Uren achter elkaar, ’s nachts alleen in het zwembad. “Het doel was om ook nog te kunnen presteren als ik totaal uitgeput was.” Zijn vrouw Beate heeft het niet makkelijk met haar man, met wie ze in 2000 is getrouwd. Beate en de drie kinderen zijn bang dat ze hun André kwijtraken aan het water. Later zal hij zijn verontschuldigingen aanbieden voor wat hij van zijn gezin heeft gevraagd en voor de zorgen die hij heeft veroorzaakt.

Tijdens de tweede etappe van zijn Ocean’s Seven gaat Wiersig diep: het is 2015 en hij zwemt in de Grote Oceaan van het eiland Molokai naar Oahu, voor Hawaï. Naast de sportieve ambitie van de bijna bovenmenselijke zelfcontrole voelt hij nu ook een innige verbondenheid met het element dat zijn gewicht draagt. Een gevoel van eenwording met het open water. Hij heeft zich samen met haaienbeschermer Baron Josef Kerckerink zur Borg voorbereid op ontmoetingen met haaien. Hij heeft geprobeerd om zich ook mentaal voor te bereiden op een van de giftigste kwallen ter wereld, het Portugese oorlogsschip. En midden in de nacht zwemt hij inderdaad tegen één van deze kwallen aan. De pijn is intens – het voelt alsof zijn linkerarm is afgebeten. Hij overweegt om op te geven, maar dan beseft hij: “Als ik nu stop, is de pijn aan boord van de boot niet ineens verdwenen.” Hij zwemt verder en komt nog verschillende kwallen tegen, en een gigantische walvis. Een grote blauwe haai volgt hem minutenlang. Kort voor Oahu houdt een sterke stroming hem urenlang tegen. Na een onvoorstelbare tijd van achttien uur en 46 minuten bereikt hij de oever. Hier wacht Beate met de kinderen.

“Diepte en duisternis boezemen angst in. Je kunt je ogen niet afwenden, zoals bij het joggen of fietsen. Duisternis vergroot je gevoel van isolatie, van overgeleverd zijn aan de elementen, van verlatenheid.” André Wiersig

Wat was de allergrootste uitdaging? Wiersig antwoordt zonder aarzelen: “2016, het Noorderkanaal voor Schotland.” Ongeveer 35 kilometer hemelsbreed, stormachtige wind, ijskoud water. Geen gevoel meer in zijn ledematen, gezicht verlamd en een meedogenloze stroming. En overal gigantische haarkwallen. Het einde van zijn krachten lijkt eerder bereikt dan het einde van de tocht. De kapitein van de begeleidende boot wil hem binnenhalen, want er komt een storm opzetten, die er steeds dreigender uitziet. Wiersigs zwager, die meevaart om hem eten te overhandigen, brult hem een simpele instructie toe: “Je moet nog sneller zwemmen!” En Wiersig zwemt sneller. Door de woeste golven bereikt hij na twaalf uur de rotskust en haalt maar nauwelijks de laatste paar meter naar de veiligheid van de boot. Nog nooit was hij zo dicht bij de dood als nu.

Ook de Japanse Straat Tsugaru en de Straat Cook bij Nieuw-Zeeland brengen Wiersig aan de grenzen van het menselijk haalbare. Zijn liefde voor de zee groeit en wordt steeds belangrijker dan zijn sportieve ambitie. Wanneer de krachtige golven van de dwarszee in Japan hem letterlijk de lucht in gooien, geniet hij van de macht van het water. Voor de start van deze overtocht trekt hij zichzelf ’s nachts omhoog aan een rots en maakt daarbij een zeeleeuw wakker. De twee kijken elkaar aan.

Wiersig is nog steeds onder de indruk van de glans die scholen vissen dicht onder het wateroppervlak krijgen door het reflecterende zonlicht. Ook de bioluminescentie van het plankton in het Santa-Catalina-
kanaal blijft hem bij. Hij trok lichtsporen met zijn borstcrawl: “Het zag eruit als het feeënstof in Peter Pan.”

Wat hem het meeste ontroert, is hoe het water zijn gevoeligheid stimuleert. “Hoe langer ik zwem, des te extremer ik alles voel. Je bent ontzettend kwetsbaar. Je merkt het direct als het water een tiende graad kouder wordt, je versmelt met de zee.” Des te erger is het als hij dingen tegenkomt, die niet in het water thuishoren. “Ik ben in stukken kunststofzeil gezwommen en schrok me rot.” Steeds weer komt hij afval tegen; in het Nauw van Calais knalt hij met zijn hoofd op een drijvende pallet.

Om de toenemende vervuiling van onze oceanen tegen te gaan, is André Wiersig actief als ambassadeur van de Duitse Oceaanstichting. Het is zijn levensthema geworden. Hij geeft lezingen over de oceanen en motiveert kinderen en bedrijven om het zeeleven te redden. In eerste instantie is hij in het water gesprongen om te zwemmen. “Tegenwoordig zwem ik omdat ik zo van de zee houd en er daarom in wil.”

In 2013 begon Wiersig te trainen voor zijn oversteek naar Calais. In juni 2019 stak hij zwemmend de Straat van Gibraltar over en rondde hij als 16e mens op aarde de Ocean’s Seven af. Zes jaar! Zes jaar overgave en balanceren op de grens, met het risico om alles kwijt te raken. Als hij terugkijkt, schudt hij zelf ook zijn hoofd. Was ik dat echt? Verwerking, gezin en normaliteit: dat moet nu voorrang krijgen. En niet te vergeten, klussen met Wolli. Er is maar weinig wat André Wiersig zo kan ontspannen. De 911 is nu in ieder geval klaar voor het volgende avontuur.

SideKICK: Topkwaliteit door recycling

Zo bespaart iedere ton Econyl-materiaal zeven vaten ruwe olie en 5,71 ton CO₂-uitstoot en gaat het broeikaseffect van nylon tot tachtig procent omlaag.